Κατανοώντας την ανηδονία στην κατάθλιψη – αποτελέσματα ποιοτικής μελέτης

Μελέτες έχουν δείξει ότι μεταξύ 50% και 78% των νέων ανθρώπων με διάγνωση κατάθλιψης αναφέρουν ότι βιώνουν ανηδονία. Παρά τη σημασία της ανηδονίας στη διάγνωση και την πρόγνωση της κατάθλιψης, υπάρχουν εννοιολογικές και μεθοδολογικές προκλήσεις που καθιστούν το σύμπτωμα της ανηδονίας μη κατανοητό πλήρως.

Πρόσφατη ποιοτική μελέτη διερεύνησε  την  υποκειμενική εμπειρία σχετικά με το σύμπτωμα της ανηδονίας σε εφήβους με κατάθλιψη,  καθώς λίγα στοιχεία είναι γνωστά για την υποκειμενική εμπειρία της ανηδονίας,  και σπάνια αυτή αποτελεί στόχο της  θεραπείας στην κατάθλιψη. Στις συνεντεύξεις εντοπίστηκαν τέσσερα βασικά θέματα όσον αφορά το πως οι ίδιοι οι έφηβοι εκλαμβάνουν το σύμπτωμα  της ανηδονίας :

  1. Απώλεια χαράς και επιπέδωση συναισθημάτων. «Απώλεσα αυτό που μου άρεσε να κάνω». Αυτό αφορά τη διατάραξη των θετικών συναισθημάτων των εφήβων, την ταυτόχρονη ύπαρξη αρνητικών συναισθημάτων καθώς και την αίσθηση πλήξης.  
  2. Δυσκολία να βρουν κίνητρα και να  δεσμευτούν ενεργά.  «Δεν έχω ποτέ κίνητρο να κάνω τίποτα» . Αυτό καταγράφει αλλαγές στη θέληση  που έχει ένας νέος  να κάνει πράγματα, την προσπάθεια που ασκεί και τους τύπους δραστηριοτήτων με τους οποίους ασχολείται. Υπάρχει μια αίσθηση  έλλειψης κινήτρων αλλά και ενασχόλησης με δραστηριότητες που απαιτούν προσπάθεια.
  3. Απώλεια  της αίσθησης της ‘σύνδεσης’ και του ‘ανήκειν΄. «Θα είμαι εκεί,  αλλά δεν θα είμαι παρών». Αυτό αποτυπώνει τις εμπειρίες  στις σχέσεις με τους άλλους και τον κόσμο γύρω τους, καθώς και μια αίσθηση αποσύνδεσης από άλλους.
  4. Αμφισβήτηση του εαυτού, της αίσθησης σκοπού και της μεγαλύτερης εικόνας του κόσμου.  "Ποιο είναι το νόημα να προσπαθώ πια;" Αυτό το θέμα αντικατοπτρίζει την αναζήτηση για νόημα, και την αντίληψη/πεποιθήσεις τους για τον κόσμο.

Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι οι νέοι έχουν μια ποικιλία διαφορετικών εμπειριών όσον αφορά το σύμπτωμα της ανηδονίας. Οι διαφορετικοί τρόποι βίωσης της ανηδονίας περιλαμβάνουν την απώλεια θετικών συναισθημάτων, την άμβλυνση του συναισθήματος, την απώλεια κινήτρου και ετοιμότητας για προσπάθεια, την κοινωνική απόσυρση, την απώλεια σκοπού και την απελπισία.

Text presentation ( Watson R et al; Eur Child Adolesc Psychiatry 2020 Apr 3; 29 (4): 489–99 ) as a summary: Konstantinos Tsamakis, Research Associate of the 2nd University Psychiatric Clinic, PGN 'Attikon', Research Visitor, Institute of Psychiatry, Psychology and Neuroscience, King's College, London, UK